Muurgedicht Jan Wolkers

klik hier voor een filmpje over Jan Wolkers en het gedicht. Het filmpje is gemaakt door Huis van gedichten en duurt 11.15 minuten.

Jan Wolkers

Jan Hendrik Wolkers (Oegstgeest, 26 oktober 1925 – Westermient, 19 oktober 2007) schrijver, beeldhouwer en schilder wordt gerekend tot de beste auteurs in de naoorlogse Nederlandse literatuur. Met zijn beroemde roman ‘Terug naar Oegstgeest’ (1965 en sindsdien meer dan dertig keer herdrukt en in 1987 verfilmd door Theo van Gogh) zette Jan Wolkers Oegstgeest op de kaart.

De plaats

Jan Wolkers werd geboren in de Deutzstraat nummer 7. Na een planologische vernieuwing waarbij een reeks woonhuizen is gebouwd grenzend aan de Deutzstraat, is een blinde muur ontstaan van Deutzstraat nr 8, tegenover het geboortehuis van Jan Wolkers. De blinde muur vraagt om een gedicht van Jan Wolkers.

De voorwaarden

De eigenaar van het pand met de blinde muur tegenover het geboortehuis heeft positief gereageerd. De Vereniging van Eigenaren van het aanpalend parkeerterrein staat als belanghebbende partij positief. De gemeentelijke welstandscommissie is eveneens akkoord. Ook de weduwe van Jan Wolkers, Karina Wolkers heeft haar goedkeuring gegeven.

Van plan tot realisatie

In maart 2017 werd bekend dat Jan Wolkers’ biografie door Onno Blom in oktober van dat jaar zou verschijnen (10 jaar na zijn dood, 19 oktober 2007), begeleid door een tentoonstelling van zijn schilderwerk in kasteel Oud-Poelgeest (18 -26 oktober).
Een oorspronkelijk plan om de muur deels door begroeiing of bomen ‘groen’ te maken bleek niet haalbaar. Daarom moest de gehele muur duurzaam behandeld en volgens een aangepast ontwerp beschilderd. Het schildersbedrijf Van der Nat, Leiderdorp sponsorde de voorschildering, verf en steiger (augustus/september). Dank daarvoor.
Op 26 oktober, Wolkers’ geboortedag, volgde de onthulling met een toost in het nabijgelegen Café de Gouwe.

Een lespakket door Huis van Gedichten, Den Haag, is naar alle basisscholen verstuurd. Onderdeel van dit pakket was een gedichtenwedstrijd voor basisschoolleerlingen.

Organisatie en betrokkenen

Het gevormde actiecomité bestond uit bewoners uit de buurt: Jetteke Bolten, Marcel van Dijk, Annelies Koningsveld en Ben Walenkamp (St. TEGEN-BEELD). Maar het gehele CFO bestuur ondersteunde het project. Aanvankelijk waren de twee kunstenaars van TEGEN-BEELD (Ben Walenkamp, ontwerp en organisatie en Jan Willem Bruins, uitvoering) de enige professionals in het project; maar Marcel van Dijk zette zijn hele architectenbureau (5 personen) belangeloos maar professioneel in bij de organisatie, waarbij zij de beeldpromotie van het muurgedicht en de onthulling verzorgden. De voorbehandeling van de muur werd professioneel – maar belangeloos - uitgevoerd door medewerkers van Schildersbedrijf Van der Nat, Leiderdorp. Ook de professionele en onmisbare steiger (Huurmaat) en de waterbestendige muurverf (Procoatings) werden gesponsord.
In oktober schilderde Jan Willem Bruins de tekst van het gedicht De Herinnering uit de hand op de muur
De onthulling op 26 oktober (geboortedag van Jan Wolkers) werd ingeleid door Jetteke Bolten van het actiecomité (en voorzitter Cultuurfonds Oegstgeest), gevolgd door een speech van wethouder Jos Roeffen, de toelichting door Onno Blom met vervolgens de daadwerkelijke onthulling door weduwe Karina Wolkers. De muzikale intermezzo’s werden op vrijwillige basis uitgevoerd door trombonist BINK, winnaar van de Cultuurprijs Oegstgeest 2016. De technische ondersteuning was in handen van Chris Schollaerdt. Na de opening werd een toost uitgebracht in Café De Gouwe dat tevens een Wolkersmenu aanbood voor wie wilde.
Bij de onthulling waren ca 350 belangstellenden. Het project werd alom gewaardeerd en geprezen. Dank aan alle betrokkenen.

Publiciteit

Door de maandelijkse CFO Nieuwsbrieven en ingezonden artikelen in de Oegstgeester Courant en een interview in het Leidsch Dagblad werd de onderneming in de loop van het jaar bekend gemaakt. De in augustus 2017 opgerichte stichting Dorpsmarketing Oegstgeest maakte vervolgens van alle Wolkers-activiteiten – het verschijnen van de biografie en de gelijktijdige promotie van Onno Blom, de tentoonstelling, lezingen, het Wolkersmenu in de Oegstgeester restaurants, het Muurgedicht – een oorverdovende ook nationale publiciteit (radioprogramma Vroege Vogels, DWDD, alle plaatselijke en nationale persmedia).
De onthulling van het blijvende muurgedicht De Herinnering vormde het laatste hoogtepunt van de Wolkersweken. Dit project is een volgende stap in het vestigen van bekendheid van Oegstgeest als schrijversdorp (Al eerder werden in het plaveisel van drukbelopen trottoirs in Oegstgeest glazen tegels gewijd aan Oegstgeester schrijvers geplaatst).

Cultuureducatie: lespakket Dichten met Jan Wolkers

Voor het gedichtenproject voor de basisscholen in Oegstgeest én de Leidse Houtschool waar Wolkers zelf op school zat, werd leerkracht Aafje de Groot (bs De Vogels) bereid gevonden om aan de organisatie deel te nemen. Op advies van Kunstgebouw, Delft, werd Het Huis van Gedichten te Den Haag benaderd om het lespakket samen te stellen, bestaande uit een lesbrief en een introductiefilmpje over Jan Wolkers. Alle scholen zijn uitgenodigd tot deelname aan het project Dichten met Jan Wolkers. Eind december 2017 werd het lespakket rondgestuurd naar alle scholen, met een uitnodiging tot deelname aan de gedichtenwedstrijd. De gedichten werden beoordeeld door een deskundige jury bestaande uit Frans Terken (dichter en oud-directeur basisschool), Ronald da Costa, dichter en Mariet Lems, onderwijskundige. De prijswinnende gedichten zijn gepubliceerd in de Oegstgeester Courant.

Helaas is het gedicht in 2021 beschadigd geraakt, maar gelukkig is via een succesvolle crowdfunding actie en veel inzet van vrijwilligers en medewerking van diverse bedrijven een succesvolle restauratie uitgevoerd. In de Wolkersmaand van 2022 is het gedicht opnieuw onthuld.